Zespół Klasztorny Bernardynów

Zabytkowy Klasztor Bernardynów z okazałym kościołem pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii stanowi znane miejsce odpustowe.
Zespół klasztorny powstał w pierwszej połowie XVII w. w miejscu starszej, XVI – wiecznej budowli sakralnej. Pierwotnie stał tu drewniany kościółek, który miał być zbudowany w 1536 r. Według tradycji powstanie kościółka związane było ze znalezieniem w tym miejscu w 1513 r. figury Matki Boskiej, zwanej Rzeszowską, która znajduje się obecnie w kaplicy stanowiącej Sanktuarium Maryjne. Kościół i budynek klasztoru zostały wzniesione prawdopodobnie w latach 1624-29 przez budowniczych z Lipska.
Fundatorem zespołu klasztornego był ówczesny właściciel Rzeszowa Mikołaj Spytek Ligęza. Zgodnie z jego wolą kościół miał spełniać rolę mauzoleum rodowego Ligęzów. Zespół klasztorny usytuowany na niewielkiej wyniosłości, wśród bagien i rozlewisk rzeczki Mikośki, miał charakter obronny, o czym świadczą zachowane do dziś otwory strzelnicze, spełniał rolę obronnego bastionu w tworzonym przez Ligęzę systemie fortyfikacyjnym miasta. Kościół pw. Wniebowzięcia NMP wzniesiony w stylu późnego renesansu, ale już z elementami baroku, prezentuje wysoką wartość artystyczną. Zbudowany został na rzucie krzyża łacińskiego z dwoma kaplicami po bokach i kwadratową wieżą-dzwonnicą z kruchtą w podziemiu. Wyposażenie kościoła, przeważnie późnobarokowe pochodzi z XVIII w. Wyjątek stanowi umieszczony w apsydzie prezbiterium monumentalny późnorenesansowy ołtarz główny pochodzący z I poł. XVII w. Wykonany jest z drewna, alabastru i marmuru, bogato zdobiony rzeźbami, płaskorzeźbami i malowidłami.
We wnękach ścian prezbiterium znajduje się osiem klęczących, alabastrowych posągów członków rodu Ligęzów (pomniki grobowe). Powstały ok. roku 1630 i są – prawdopodobnie – dziełem włoskiego artysty Sebastiana Sali.
Z prawej strony transeptu znajduje się kaplica Matki Boskiej Rzeszowskiej z późnogotycką figurą Madonny z Dzieciątkiem, od dawna uważana za cudowną, pochodząca z XV/XVI w., koronowana w 1763 r. Jest to drewniana, polichromowana rzeźba, ubrana w suknię i płaszcz barokowy bogato zdobiony, z koroną ze złocistego srebra. Dzieciątko ma podobną suknię i koronę na główce. Po lewej stronie transeptu kaplica pw. Pana Jezusa. W kaplicy znajduje się ołtarz drewniany, częściowo rzeźbiony, w stylu regencji, z pierwszej ćwierci XVIII w. z manierystycznym obrazem Chrystus u Słupa, z II poł. XVII w. i dwoma rokokowymi posągami Mojżesza i Melchizedeka z I poł. XVIII w. Przy tęczy po lewej stronie stronie ołtarz św. Franciszka, rokokowy z poł. XVIII w., z późnobarokowym obrazem olejnym "Św. Franciszek przed Chrystusem" z poł. XVIII w. i dwoma rokokowymi posągami św. Jerzego i św. Floriana z tego samego okresu. Z prawej strony tęczy późnobarokowy ołtarz z obrazem św. Antoniego i dwoma rokokowymi posągami św. Stanisława biskupa i św. Wojciecha, całość pochodzi z poł. XVIII w. Po prawej stronie nawy ołtarz bł. Jana z Dukli, rokokowy z poł. XVIII w. z późnobarokowymi obrazami bł. Jana z poł. XVIII w. oraz dwoma rokokowymi posągami św. Jana Chrzciciela i św. Barbary z tego okresu. Relikwiarz w formie trumienki z relikwiami bł. Jana z Dukli w stylu regencji z pocz. XVIII w. został wykonany ze srebra, w części złocony, bogato rzeźbiony. Po lewej stronie znajduje się ołtarz św. Józefa, rokokowy z poł. XVIII w., z dwoma późnobarokowymi obrazami św. Józefa z Dzieciątkiem i św. Jana Nepomucena i rokokowymi rzeźbami św. Anny i św. Joachima z poł. XVIII w. Pod tęczą ambona utrzymana w stylu regencji, pochodząca z pocz. XVIII w. Wnętrze kościoła zostało pokryte polichromią rokokową z okresu 1760-1780, odnowioną i częściowo przemalowaną w 1898 r., a ostatnio odnawianą w latach 1957-59.
Podczas prowadzonych w latach 1954-1959 prac konserwatorskich odsłonięto na sklepieniach parterowych pomieszczeń efektowną dekorację malarską z końca XVII wieku. Barokowe malowidła są najstarszymi zachowanymi na terenie miasta.